Kategoria "pogranicze" może być traktowana w trzech podstawowych znaczeniach. Po pierwsze obejmuje ona obszar, terytorium, na którym realizuje się określony typ współżycia dwóch lub więcej grup etniczno-kulturowych. W czasach, kiedy podziały i odrębności terytorialne łączą się z układami państwowymi, pogranicze w tym znaczeniu odnosi się do państwa i obejmuje obszary nadgraniczne, obszary położone na obrzeżach państwa, z całokształtem występującej tam problematyki.